Wariacje - charakterystyka

Samo określenie wariacja oznacza wariant, inną wersję tematu lub odcinka utworu. Tak jak kanon, może być nazwą techniki i być stosowana lokalnie w danym dziele, może też oznaczać osobną formę muzyczną, której istotą są zmiany wariacyjne. Dla przebiegu wariacji istotny jest temat, który powinien mieć pewne określone cechy: przejrzystość oraz zwartość, a także niezbyt rozbudowaną długość. Często stosuje się tematy o okresowej, dwu lub trzyczęściowej budowie. Zdarza się też, iż temat nie jest pomysłem własnym kompozytora i stanowi zapożyczenie z cudzej twórczości. Same przeobrażenia nie muszą dotyczyć tematu w całości i mogą odnosić się wyłącznie do jego części.