Znajdziecie tu materiały muzyczne, ankiety, zadania, piosenki, teksty i wiele innych treści, które pomogą Wam w ciekawy sposób rozwinąć muzyczne umiejętności i ułatwią nam współpracę ;)
Wpływ muzyki na nastrój oraz duchowość człowieka istniał od tysięcy lat, a obecność muzyki w wielu religiach świata oraz obrzędach magicznych, tylko ten fakt potwierdza. Warto więc dowiedzieć się, w jaki sposób współcześnie muzyka może być stosowana. Część osób słucha muzyki dla rozrywki, a część wykorzystuje ją w różnego rodzaju terapiach – do leczenia lub w celu poprawy nastroju.
Czy muzyka leczy?
Co się dzieje w Twoim mózgu, kiedy słuchasz muzyki?
Co się dzieje w Twoim mózgu, kiedy śpiewasz?
Jak gra na instrumencie wpływa na mózg?
MUZYKOTERAPIA
Muzykoterapia jako nauka pojawiła się w XX wieku. Można ją podzielić na bierną (zakładającą brak fizycznego udziału, jedynie słuchanie muzyki) i aktywną (która wymaga od uczestnika udziału, w formie śpiewu, gry na instrumencie lub improwizacji ruchowej). Muzykoterapia ma dość szerokie zastosowanie, a wyniki jakie przynosi to między innymi:
rozładowanie emocji i napięcia;
integracja grupy zajęciowej;
rozbudowanie wrażliwości;
poprawa sprawności motoryczno‑percepcyjnej;
umiejętność relaksacji
Celem muzykoterapii może być szeroko rozumiana terapia i leczenie z przypadłości fizycznych, psychicznych i emocjonalnych. Stosuje się ją także w celu ogólnego rozwoju człowieka, uwrażliwienia i umuzykalnienia, a także w nauce odpoczynku i relaksu.
Posłuchajmy
Wysłuchaj utworu Gassenhauer i spróbuj krótko opisać emocje, jakie towarzyszą Ci w trakcie jego słuchania.
Odpowiedź zapisz w zeszycie.
Celem muzykoterapii jest także ogólny rozwój człowieka, uwrażliwienie i umuzykalnienie, a także nauka odpoczynku i relaksu oraz zwalczanie depresji. Zapoznaj się z utworami, które są stosowane w muzykoterapii.
Pierwszy przykład to utwór Franza Schuberta Marsz wojskowy op. 51, nr 1, który jest stosowany przy leczeniu depresji.
Drugi przykład to Symfonia nr 41 Wolfganga Amadeusza Mozarta, znana także jako Jowiszowa, która ma za zadanie stymulować/pobudzać słuchającego.
Trzeci przykład to utwór „Taniec ognia” z baletu „Czarodziejska Miłość” Manuela de Falli. Utwór ten ma za zadanie tłumić gniew.
Mając wiedzę na temat zastosowania muzyki w leczeniu i medycynie, warto samemu zacząć stosować muzykę w celu odpoczynku czy relaksu. Chociaż w przypadku poważnej choroby lepiej udać się do lekarza, to część emocji może z powodzeniem zostać odreagowana poprzez słuchanie muzyki. Utworów można użyć nie tylko do zrelaksowania się, ale też do aktywizacji czy zmotywowania się do pracy lub jakiegoś działania. W myśl muzykoterapii, muzyka uspokajająca powinna cechować się raczej powolnym tempem, brakiem instrumentów o ostrym brzmieniu oraz wokalu, niskim poziomem głośności oraz brakiem mocnych kontrastów. Muzyka aktywizująca powinna mieć cechy przeciwne: szybkie tempo, spore kontrasty, różne grupy instrumentów i spore zróżnicowanie. W myśl tych zasad świetnym utworem do odpoczynku i relaksu oraz rozładowania emocji jest Aria na strunie G Jana Sebastiana Bacha.
Wysłuchaj teraz utworu Aria na strunę G. W czasie słuchania utworu zamknij oczy i spróbuj się wyciszyć. Następnie spróbuj opisać to co czujesz.
ZADANIE 1
Zapisz w zeszycie tytuły piosenek, które wpływają na Twój nastrój.
1. Piosenka, która mnie uspokaja
2. Piosenka, która pomaga mi nabrać energii
3. Piosenka, która mnie pociesza, kiedy jestem smutny/a
MUZYKA ROZRYWKOWA gatunki muzyczne, które posiadają szeroki odbiór publiczny i są zazwyczaj dystrybuowane oraz promowane w obrębie przemysłu muzycznego.
W głosie ludzkim dźwięk powstaje ze złożonego działania szeregu narządów:
tchawica z krtanią i umieszczone w niej więzadła głosowe;
płuca wraz z przeponą (aparat oddechowy);
nasada, tj. znajdująca się nad krtanią jama gardłowa i nosowa (komory rezonansowe) oraz język, zęby i wargi.
Dźwięk posiada szereg cech, które potrafimy rozpoznać bez przyrządów, za pomocą samego słuchu. Są to: wysokość, czas trwania, głośność i barwa dźwięku.
Wysokość dźwięku zależy od częstotliwości drgań. Częstotliwość wzrasta wraz ze zmniejszeniem się fizycznych wymiarów ciała drgającego (np. cieńsza struna, cieńsza płytka metalowa, słup powietrza zamknięty w węższej rurce) oraz przy większym jego napięciu (np. napięcie strun na skrzypcach, błon na kotłach).
Czas trwania dźwięku zależy od długości trwania drgań określonego ciała elastycznego; zależy przede wszystkim od grającego. W niektórych instrumentach wydobyty dźwięk zanika (np. na harfie, fortepianie (bez użycia pedału)) – dla przedłużenia trzeba go ponownie wydobyć.
Głośność dźwięku to subiektywnie postrzegana cecha, umożliwiająca uporządkowanie dźwięków od cichych do głośnych; dźwięki o różnej głośności składają się w utworze muzycznym na jego dynamikę; w zapisie muzycznym głośność (dynamika) jest określana za pomocą umownych znaków graficznych i oznaczeń słownych, np.: forte, piano, crescendo, diminuendo.
Barwa dźwięku to również subiektywna cecha dźwięku odczuwana słuchem, odróżniająca od siebie dźwięki o tej samej głośności i wysokości (wytwarzane przez różne źródła, np.: instrumenty muzyczne, głosy ludzi, ptaków i zwierząt, hałasy maszyn); w muzyce kształtowanie barwy dźwięku w utworze wpływa na kolorystykę utworu.
Co będziemy dziś robić? - Porozmawiamy o polskich zwyczajach związanych z Wielkanocą, - Posłuchacie wielkanocnej muzyki - Wykonacie wielkanocną piosenkę na instrumentach Na dzisiejszej lekcji popracujemy trochę z nutami, więc przypomnijmy sobie wartości nut:
Wiosna już nadeszła, teraz czekają nas święta Wielkanocne. Wiążą się one z różnego rodzaju zwyczajami i obrzędami. Wielkanoc kojarzy się z pieczeniem bab i mazurków, malowaniem pisanek, szykowaniem koszyczka ze święconką oraz śmigusem - dyngusem, czyli polewaniem się wodą w Poniedziałek Wielkanocny. Niektóre tradycje występują tylko w jednym regionie. Na przykład w Małopolsce w Niedzielę Palmową wiejskie gospodarstwa odwiedzają pucheroki, czyli chłopcy w wysokich, spiczastych czapkach z kolorowej bibuły.
Kolejnym zwyczajem jest barabanienie, czyli bębnienie na wielkim kotle praktykowane w nocy z Wielkiej Soboty na Wielką Niedzielę w Iłży.
Zwyczaj nazywany Emaus praktykowany w Poniedziałek Wielkanocny w niektórych miejscowościach Polski, Czech i Słowacji. Najbardziej popularny jest emaus krakowski, forma odpustu, któremu towarzyszą kramy z kiermaszem zabawek ludowych, strzelnice sportowe, karuzele dla dzieci, loterie fantowe.
W Poniedziałek Wielkanocny odbywało się chodzenie z kurkiem, co oznaczało, że młodzieńcy wozili po wsi żywego koguta (kurka) na, bogato przystrojonym, dwukołowym wózku do którego był przywiązany ptak.
Z czasem żywego ptaka zastąpiono sztucznym: ulepionym z gliny, pieczonym z ciasta, wycinanym z deski lub dyni, często obklejony pierzem. Tradycyjnie wózek dyngusowy malowano na czerwono i zdobiono suszonymi źdźbłami zbóż, traw i kwiatów. Ozdabiano go również koralikami, błyskotkami, kolorowymi wstążkami, a nawet lalkami w strojach ludowych.
Walatka - dawna zabawa wielkanocna. Polegała na takim toczeniu pisanek po stole, by się zderzyły. Właściciel „silniejszego” jajka zabierał rozbitą pisankę przeciwnika. W innym wariancie walatki jajka brano do ręki i stukano się ich czubkami.
Zwyczaj chodzenia z gaikiem ma tradycję jeszcze przedchrześcijańską. Była to mała sosenka świerk lub inne drzewo (gałąź) iglaste przystrojone kolorowymi wstążkami i kwiatami.
Ćwiczenie 1
Dopasuj obrazek przedstawiający zwyczaj wiosenny bądź wielkanocny z jego opisem:
W okresie wielkanocnym chrześcijanie często używają radosnego okrzyku "Alleluja!". Pojawia się on na kartkach pocztowych, można usłyszeć go także w kościele i w domu. Pochodzi z Biblii i oznacza "Chwalcie Pana!"
Posłuchajmy!
Jerzy Fryderyk Haendel
Alleluja z oratorium Mesjasz
Zaśpiewajmy!
Wielkanocna piosenka
(tekst i zapis nutowy podręcznik s. 100)
Są takie święta raz do roku, co budzą życie, budzą czas. Wszystko rozkwita w słońca blasku i wielka miłość rośnie w nas. Miłość do ludzi, do przyrody w zielone każdy z wiosną gra. Już zima poszła spać za morza a w naszych sercach radość trwa.
Ref. Kolorowe pisanki przez dzieci malowane, pierwsze bazie, pierwiosnki, bratki wiosna nam śle. Białe z cukru baranki jak zaczarowane, małe, żółte kurczątka, zniknął cały już śnieg. W piecu rosną sękacze, baby wielkanocne I mazurek „filutek”, spójrzcie tam pierwszy liść. Według starej recepty babcia barszcz ugotuje, przyjdzie cała rodzina na te święta już dziś.
Czas ciepłe kurtki w szafie schować i w naftaliny ukryć świat. W szufladzie zaśnie czapka zimowa, narty i sanki pójdą spać. Bocian powrócił na swe gniazdo, już leśnych kwiatów czujesz woń. A słońce świeci mocno, jasno i żabi rechot słychać z łąk.
Temat: Muzyka ludowa i instrumenty jej towarzyszące.
фольклор
Co będziecie dzisiaj robić?
- Nauczysz się wymieniać cechy kultury ludowej charakterystyczne dla różnych regionów Polski;
- Nauczysz się identyfikować podstawowe tańce ludowe w różnych regionach Polski;
- Utrwalisz wiadomości związane z POLSKIMI TAŃCAMI NARODOWYMI
- Poznasz ludowe instrumenty
Regiony w poszczególnych częściach Polski
Każda społeczność tworzy i wykonuje muzykę charakterystyczną dla swojej kultury, tradycji i miejsca, w którym żyje. Górale śpiewają o szczytach, które dotykają nieba, mieszkańcy terenów nadmorskich o morzu, o jego pięknie, ale i o niebezpieczeństwach i zagrożeniach, jakie niesie, ludzie z terenów równinnych zachwycają się bezkresem i wielką przestrzenią. Krajobraz miejsca i związane z nim: praca, muzyka i zwyczaje, to folklordanego miejsca. Jest on różny w różnych miejscach kraju.
Obszar, na którym folklor wyróżnia się odrębnymi cechami nazywamy regionem.
Kliknij, aby uruchomić podgląd
Etnograficzna mapa Polski, naludowo.pl, CC BY 3.0
Regiony w poszczególnych częściach Polski:
na północy (nad Morzem Bałtyckim) – Pomorze, Kaszuby, Kociewie
na południu (w górach) – Małopolska
w centralnej Polsce – Mazowsze, Region łowicki, Region sieradzki, Region opoczyński
Kozak jest narodowym tańcem Ukrainy utrzymanym w metrum 2/4, w żywym tempie wywodzi się od kozaków - czyli ludu zamieszkującego dzikie stepy. Tańczony jest przez mężczyzn, którzy wykonują przysiady, podskoki, akrobacje oraz wyrzuty nóg. Kobiety w tym tańcu grają drugoplanowe role. Podczas wykonywania kozaka tancerze mają solowe występy, a tempo tańca stopniowo przyśpiesza. Kozak wymaga siły i zwinności. Domra, bandura, teorban czy bałałajka, to instrumenty, przy których akompaniamencie wykonywany jest kozak
