KLASA VII - Akompaniament

Temat: Akompaniament w muzyce

Co będziecie dziś robić?
- Nauczycie się w jaki sposób wykonywać różne rodzaje akompaniamentu
- Dowiecie się, czym jest "burdon","akord" oraz "ostinato"
- Dowiecie się, na czym polega trójdźwięk
- Przypomnicie sobie stopnie gamy c-dur

Śpiewanie i granie stają się o wiele łatwiejsze, gdy towarzyszy im muzyka wykonywana głosowo lub na instrumencie, czyli akompaniament. Jego najprostszą formą jest burdon - czyli jeden długi dźwięk wtórujący melodii głównej. W muzyce popularnej często jest wykorzystywany akompaniament rytmiczny, realizowany np. za pomocą instrumentów perkusyjnych. Pierwszemu głosowi może też towarzyszyć stale powtarzający się schemat rytmiczny lub melodyczny, czyli ostinato.

Czym jest ostinato?

Akompaniament harmoniczny, zwany też akordowym, polega na wygrywaniu na instrumencie określonych współbrzmień dźwięków. Współbrzmienia tworzy się z dźwięków znajdujących się na kolejnych stopniach gamy.

Ćwiczenie 1

Połącz nazwę literową dźwięku z jego odpowiednikiem na pięciolinii:

W akompaniamencie zwykle stosuje się akordy. Nazywamy tak współbrzmienia złożone z co najmniej trzech dźwięków o różnej wysokości. Akord zbudowany z trzech dźwięków rozmieszczonych na co drugim stopniu gamy. Znajomość tych trzech współbrzmień pozwala wykonać prosty akompaniament harmoniczny do każdej melodii.

Jeśli zagramy jednocześnie dźwięki c, e, g, powstanie akord c-dur

-dźwięki f, a, c2 - powstanie akord f-dur

- dźwięk g, h, d2 - powstanie akord g-dur

Troszeczkę więcej na ten temat:

Układ trzech dźwięków zbudowanych na I, IV, V stopniu gamy majorowej to triada harmoniczna. 

Aby zagrać akompaniament w dowolnej tonacji wystarczy znać zasadę budowania akordów.

Trójdźwięk zbudowany na pierwszym stopniu gamy (w przypadku znanej Wam gamy c-dur, będzie to dźwięk c) to trójdźwięk toniczny tzw. tonika.

Trójdźwięk zbudowany na czwartym stopniu gamy to trójdźwięk subdominantowy, tzw. subdominanta.

Trójdźwięk zbudowany na piątym stopniu gamy to trójdźwięk dominantowy, tzw. dominanta

Notatka do zeszytu:

1. Akompaniament - muzyka towarzysząca melodii głównej.

2. Burdon - najprostszy akompaniament polegający na wykonywaniu jednego długiego dźwięku,

3. Akord - współbrzmienie co najmniej trzech dźwięków rozmieszczonych na co drugim stopniu gamy.

• Trójdźwięk zbudowany na pierwszym stopniu gamy (w przypadku znanej Wam gamy c-dur, będzie to dźwięk c) to trójdźwięk toniczny tzw. tonika.
• Trójdźwięk zbudowany na czwartym stopniu gamy to trójdźwięk subdominantowy, tzw. subdominanta.
• Trójdźwięk zbudowany na piątym stopniu gamy to trójdźwięk dominantowy, tzw. dominanta

4. Ostinato - stałe powtarzanie krótkiej melodii lub krótkiego rytmu.

Ćwiczenie 1

Rozwiąż test:

Teścik

KLASA VI - Cztery pory roku z maestro Vivaldim

Temat: Cztery pory roku z maestro Vivaldim

Co będziecie dziś robić?
- Poznacie postać Antonia Vivaldiego
- Wysłuchacie utworów A. Vivaldiego


Cztery pory roku A. Vivaldiego to ikona baroku, a może nawet w ogóle "muzyki klasycznej", rozpoznawalna, jak symbole kultury masowej.

(Źródło tekstu: http://www.muzykotekaszkolna.pl/)

Posłuchajmy!

Antonio Vivaldi

Cztery Pory Roku

WIOSNA

LATO

JESIEŃ

ZIMA

Ćwiczenie 1

Rozwiąż test korzystając z informacji zawartych na blogu oraz w podręczniku na stronie 148:

TEST A. VIVALDI

KLASA V - Muzyka i przyroda

Temat: Muzyka i przyroda

Co będziemy dziś robić?
- Zaśpiewacie piosenkę Mokro
- Ułożycie opowieść do muzyki
- Wykonacie ilustrację do wysłuchanego utworu

Zaśpiewajmy!

Mokro

(tekst i zapis nutowy znajdziecie w podręczniku s. 136)

Napadał deszcz do szklanki napadał w rów
W deszczówce moczą nogi zmęczone cienie chudych psów
Z sufitu kapią krople w dziurawy dzban
Zagapił się przez szybę na mokrą panią mokry pan

W przemoczonej trawie chrapie ślimak zły
Ślimaku pokaż rogi dam Ci sera na pierogi
Nie pokażę rogów bo nakapie mi na lewy róg
I prawy Nie nie wyjdę z mojej trawy

Kałuże tyją strasznie pękają w szwach
Wyleją na chodniki i będzie powódź że aż strach
W kaloszach masz dwie dziury w płaszczu też
I będziesz siedział u mnie aż wyschną dachy wyschnie deszcz

Piosenka, którą dziś zaśpiewamy przedstawia jesienny krajobraz podczas deszczowej pogody. Widok ten można sobie wyobrazić przede wszystkim dzięki jej tekstowi. O wiele trudniejszym zadaniem jest ukazanie zjawisk z otaczającego nas świata w utworach instrumentalnych, które są przecież pozbawione słów. Kompozytorzy podejmują jednak próby "malowania muzyką" - za pomocą odpowiednich środków dźwiękowych starają się pobudzić wyobraźnię słuchaczy. W ten sposób powstają muzyka ilustracyjna i muzyka programowa.

Notatka do zeszytu:

1. Muzyka ilustracyjna - naśladuje dźwięki z otaczającego nas świata, przede wszystkim odgłosy przyrody.

Posłuchajmy!

Edward Grieg 

Poranek

Nikołaj Rimski - Korsakow

Lot trzmiela

Ćwiczenie 1

Wykonaj obraz ilustrujący jeden z wysłuchanych utworów. Jaki będzie nastrój Twojej pracy?

Notatka do zeszytu:

2. Muzyka programowa - zaliczamy do niej utwory nawiązujące do literatury, malarstwa i wydarzeń historycznych.

Kompozytorzy nadają dziełom muzyki programowej tytuły wskazujące na ich treść, np. Noc na Łysej Górze. Często dołączają do nich także komentarz słowny nazywany programem.

Posłuchajmy!
Louis-Claude Daquin 
Kukułka

Modest Musorgski 
Noc na Łysej Górze

Camille Saint-Saens 
Słoń z cyklu Karnawał zwierząt

KLASA IV - Wielkanoc

Temat: Wielkanocne tradycje

Co będziemy dziś robić?
- Porozmawiamy o polskich zwyczajach związanych z Wielkanocą,
- Posłuchacie wielkanocnej muzyki
- Wykonacie wielkanocną piosenkę na instrumentach

Na dzisiejszej lekcji popracujemy trochę z nutami, więc przypomnijmy sobie wartości nut:



Wiosna już nadeszła, teraz czekają nas święta Wielkanocne. Wiążą się one z różnego rodzaju zwyczajami i obrzędami.

Wielkanoc kojarzy się z pieczeniem bab i mazurków, malowaniem pisanek, szykowaniem koszyczka ze święconką oraz śmigusem - dyngusem, czyli polewaniem się wodą w Poniedziałek Wielkanocny.

Niektóre tradycje występują tylko w jednym regionie. Na przykład w Małopolsce w Niedzielę Palmową wiejskie gospodarstwa odwiedzają pucheroki, czyli chłopcy w wysokich, spiczastych czapkach z kolorowej bibuły.

Kolejnym zwyczajem jest barabanienie, czyli bębnienie na wielkim kotle praktykowane w nocy z Wielkiej Soboty na Wielką Niedzielę w Iłży.

Zwyczaj nazywany Emaus praktykowany w Poniedziałek Wielkanocny w niektórych miejscowościach Polski, Czech i Słowacji. Najbardziej popularny jest emaus krakowski, forma odpustu, któremu towarzyszą kramy z kiermaszem zabawek ludowych, strzelnice sportowe, karuzele dla dzieci, loterie fantowe.

W Poniedziałek Wielkanocny odbywało się chodzenie z kurkiem, co oznaczało, że młodzieńcy wozili po wsi żywego koguta (kurka) na, bogato przystrojonym, dwukołowym wózku do którego był przywiązany ptak.

Z czasem żywego ptaka zastąpiono sztucznym: ulepionym z gliny, pieczonym z ciasta, wycinanym z deski lub dyni, często obklejony pierzem. Tradycyjnie wózek dyngusowy malowano na czerwono i zdobiono suszonymi źdźbłami zbóż, traw i kwiatów. Ozdabiano go również koralikami, błyskotkami, kolorowymi wstążkami, a nawet lalkami w strojach ludowych. 

 Walatka - dawna zabawa wielkanocna. Polegała na takim toczeniu pisanek po stole, by się zderzyły. Właściciel „silniejszego” jajka zabierał rozbitą pisankę przeciwnika. W innym wariancie walatki jajka brano do ręki i stukano się ich czubkami.

Zwyczaj chodzenia z gaikiem ma tradycję jeszcze przedchrześcijańską. Była to mała sosenka świerk lub inne drzewo (gałąź) iglaste przystrojone kolorowymi wstążkami i kwiatami.

Ćwiczenie 1

Dopasuj obrazek przedstawiający zwyczaj wiosenny bądź wielkanocny z jego opisem:

W okresie wielkanocnym chrześcijanie często używają radosnego okrzyku "Alleluja!". Pojawia się on na kartkach pocztowych, można usłyszeć go także w kościele i w domu. Pochodzi z Biblii i oznacza "Chwalcie Pana!"

Posłuchajmy!

Jerzy Fryderyk Haendel

Alleluja z oratorium Mesjasz

Zaśpiewajmy!

Wielkanocna piosenka

(tekst i zapis nutowy podręcznik s. 100)

Są takie święta raz do roku,
co budzą życie, budzą czas.
Wszystko rozkwita w słońca blasku
i wielka miłość rośnie w nas.
Miłość do ludzi, do przyrody
w zielone każdy z wiosną gra.
Już zima poszła spać za morza
a w naszych sercach radość trwa.

Ref. Kolorowe pisanki przez dzieci malowane,
pierwsze bazie, pierwiosnki, bratki wiosna nam śle.
Białe z cukru baranki jak zaczarowane,
małe, żółte kurczątka, zniknął cały już śnieg.
W piecu rosną sękacze, baby wielkanocne
I mazurek „filutek”, spójrzcie tam pierwszy liść.
Według starej recepty babcia barszcz ugotuje,
przyjdzie cała rodzina na te święta już dziś.

Czas ciepłe kurtki w szafie schować
i w naftaliny ukryć świat.
W szufladzie zaśnie czapka zimowa,
narty i sanki pójdą spać.
Bocian powrócił na swe gniazdo,
już leśnych kwiatów czujesz woń.
A słońce świeci mocno, jasno
i żabi rechot słychać z łąk.

Ćwiczenie 2

Rozczytaj nuty zwrotki "Wielkanocna piosenka" i zagraj go na instrumencie. Nuty znajdziesz w podręczniku na stronie 100.

Proszę również, abyście rozwiązali krótki test online:

Wielkanoc - test

Klasa VII Folk i country

Temat: Folk i country

- Dowiecie się, na czym polega styl folk w muzyce, 

- Poznacie także muzykę country,

- Zaśpiewacie piosenkę "Pędzą konie",

W II połowie XX wieku w polskiej muzyce rozrywkowej pojawił się nowy kierunek zwany folk music przyjęty z amerykańskiej muzyki wokalno-instrumentalnej.

Nawiązuje on do kultury ludowej, czyli folkloru.

Zespoły folkowe poszukują oryginalności własnego stylu, odwołując się do źródeł tradycji, które nie są im obojętne. Posługują się tradycyjnymi instrumentami stosowanymi w muzyce klasycznej i elektronicznej.

Zaśpiewajmy!

Golec Uorkiestra

Pędzą konie

(tekst podręcznik s.140)

Ćwiczenie 1

Postarajcie się określić, które elementy muzyki świadczą o tym, że piosenka "Pędzą konie" reprezentuje styl folk

Muzyka country

 odmiana muzyki rozrywkowej, powstała w USA w pierwszym dziesięcioleciu XX wieku, z połączenia folku i bluesa. Pierwotnie prosta, oparta na trójakordowym schemacie i instrumentarium składającym się z akustycznej gitary, skrzypiec i prostego zestawu perkusyjnego. Wywodziła się z ortodoksyjnego folku z Appalachów. Z czasem wypracowała bardziej złożone instrumentarium, a jej forma stała się bardziej wyrafinowana. Z czasem uległa wpływom innych gatunków muzyki rozrywkowej, takich jak: jazz, rock and roll (który początkowo wiele czerpał z jej doświadczeń), rock i pop.

Ćwiczenie 2

Wymieńcie cechy wysłuchanego utworu, które są charakterystyczne dla muzyki country

Paweł Bączkowski

Chcemy country

Do najbardziej znanych wykonawców utworów country należą:

Willie Nelson

On the road again

Kenny Rogers

The Gambler

W Polsce muzykę country wykonują m.in. zespoły:

Babsztyl

Ogień i woda

Zayazd

Prasłowiańska noc

Dawniej country kojarzono z kulturą amerykańskiego Dzikiego Zachodu, głównie ze względu na kostiumy wykonawców, składające się z kowbojskiego kapelusza, flanelowej koszuli i spodni z frędzlami.

TANIEC COUNTRY

ZADANIE

Korzystając z podręcznika (s.139 - 143) oraz informacji zawartych w poście odpowiedz na pytania w formularzu online:

ZADANIE

Klasa VI Z dziejów muzyki - Barok. Jan Sebastian Bach

Temat: Z dziejów muzyki - Barok. Jan Sebastian Bach.

Od XVII w. do połowy XVIII stulecia trwała epoka nazywana barokiem. Kompozytorzy tworzyli wówczas kunsztowną i ozdobną muzykę zgodnie z zasadami polifonii. Określa się tak wielogłos, w którym każdy głos wykonuje niezależną melodię, współbrzmiącą jednak z pozostałymi melodiami. 

W baroku powstała również nowa forma wokalno - instrumentalna - opera.

Najpopularniejszymi instrumentami epoki były organy, klawesyn i skrzypce.

Ćwiczenie 1

Posłuchaj utworu Jana Sebsatiana Bacha "Suita orkiestrowa h-moll, nr 2, cz. VII Badinerie i spróbuj określić, na jakim instrumencie zagrano partię solową?

KLAWESYN

J. S. Bach

Koncert na dwoje skrzypiec d-moll

J. S. Bach

"Air"

Ćwiczenie 

Korzystając z podręcznika oraz wiadomości zawartych w poście rozwiąż test:

J. S. Bach

Klasa V Chór

Temat: Zaśpiewajmy razem - Chór.

Bardzo ważne jest dbanie o higienę swojego głosu. Przed śpiewem warto zrobić rozgrzewkę. Zanim przejdziemy do śpiewu proponuję kilka ćwiczeń:

1. Wymawiaj na jednym wdechu samogłoski: aaaaa........,

eeeeee......., iiiii........, uuuuuu......., yyyyy......

2. Licz na jednym wdechu 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11.......

3. Spróbuj naśladować węża: sssssss............

4. Sprawdź kilka razy językiem, czy masz wszystkie zęby  ;)

5. Wypychaj językiem policzki, tak jakbyś chciał zrobić w nich dziurę

6. Potrafisz naśladować konia? spróbuj kilka razy

Teraz jesteś gotowy do śpiewania:

Kiedy śpiewasz sam, jest to śpiew solowy. Śpiew grupy osób złożonych z dziesięciu lub więcej wokalistów to chór.

Ćwiczenie 1

Postaraj się określić ilu solistów wykonuje partie wokalne w utworze Piotra Rubika "Psalm dla Ciebie"

Chór może śpiewać tą samą melodię, lub z podziałem na głosy.  Posłuchaj interpretacji "Diamonds" chóru dziecięcego i postaraj się określić, czy śpiewa on z podziałem na głosy?

Ze względu na wykonawców wchodzących w skład danego zespołu muzycznego można wyróżnić różne rodzaje chórów. Posłuchaliście przed chwilą chóru dziecięcego. Kolejne z nich to:

Chór męski

Chór żeński

Chór chłopięcy

Chór mieszany

W chórze odnaleźć możemy różne rodzaje głosów wokalnych. Poznaliście je już w klasie IV. Postarajcie się przypomnieć sobie ich rodzaj i brzmienie lub poszukajcie informacji na ten temat w różnych źródłach i wypiszcie je w zeszycie.

Ćwiczenie 2

Podczas słuchani kolejnego utworu postarajcie się rozpoznać występujące w nim głosy wokalne:

Chór może występować z towarzyszeniem fortepianu lub orkiestry, albo samodzielnie - a cappella, czyli bez akompaniamentu instrumentów. Wraz z solistami i zespołami orkiestrowymi chóry wykonują tzw. wielkie formy wokalno-instrumentalne, takie jak:

- kantata

- oratorium

- pasja

- msza

Ćwiczenie 3

Korzystając z podręcznika lub innych źródeł wyjaśnij pojęcia 

kantata, oratorium, pasja, msza i zapisz je w zeszycie

Oprócz utworów religijnych chóry wykonują również pieśni artystyczne, patriotyczne, ludowe, a także piosenki. Współczesne zespoły chóralne często wzbogacają śpiew elementami ruchu. Taka praktyka wywodzi się z gospel - chrześcijańskiej muzyki chóralnej wykonywanej głównie przez czarnoskórą ludność Stanów Zjednoczonych.

Soweto Gospel Choir - UMBOMBELA

Gospel ma radosny i spontaniczny charakter. Podczas śpiewu wykonawcy zwykle rytmicznie klaszczą, kołyszą się i unoszą ręce.

UWAGA!
Jako podsumowanie zajęć, proszę o rozwiązanie zadań związanych z tematem znajdujących się w linku:

ZADANIA CHÓR

KLASA IV Wiosna w muzyce

Temat: Wiosna w muzyce.

Wiosna już za rogiem! Słońce wychodzi zza chmur. Zaśpiewajmy wiosenną piosenkę:

Wiosna - cieplejszy wieje wiatr,
Wiosna - znów nam ubyło lat,
Wiosna, wiosna w koło, rozkwitły bzy.
Śpiewa skowronek nad nami,
Drzewa strzeliły pąkami,
Wszystko kwitnie w koło, i ja, i Ty.

Ktoś na niebie owce wypasa, hej
Popatrz zakwitł już Twój parasol, hej
Nawet w bramie pan Walenty stróż,
puszcza wiosną pierwsze pędy , już.

Portret dziadzia rankiem wyszedł z ram,
I na spacer poszedł sobie sam.
Nie przeszkadza tytuł, wiek i płeć,
By zieloną wiosnę w głowie mieć.

Wiosna, wiosna, wiosna, wiosna

 A może sam spróbujesz ułożyć wiosenną melodię do fragmentów wierszy? Postaraj się podkreślić głosem ich nastrój:

List do jaskółki

Kochana Jaskółeczko!

Wracaj do nas z daleka!

Puste gniazdo pod dachem

Dawno na Ciebie czeka...

Helena Bechlerowa

Idzie wiosna

Jak to miło i radośnie

poczuć wiosny tchnienie

i z podziwem patrzeć wkoło

jak świat zielenieje

Jadwiga Koczanowska

Naszykuj kartkę i kolorowe kredki. Posłuchasz teraz utworu Antonio Vivaldiego "Wiosna" z serii "Cztery pory roku" i postarasz się wykonać wiosenny obrazek zainspirowany słuchaną muzyką.

Posłuchajmy jeszcze innych utworów, gdzie pojawia się wiosna:

Marek Grechuta "Wiosna - ach to Ty!"

Maryla Rodowicz "Wiosna"

A. Jodłowska "Wiosna w błękitnej sukience"

A może i Ty znasz jakieś inne wiosenne piosenki?

Ćwiczenie 

Pracując z podręcznikiem poćwicz grę na instrumencie. Ćwiczenie znajduje się na stronie 98.

ZADANIE

Do wykonania online:

zadanie wiosna